Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης βρίσκεται στην συμβολή των οδών Βασ. Όλγας 68 και Φιλίππου Νίκογλου 4, στη Θεσσαλονίκη και στεγάζεται σε μια εντυπωσιακή διατηρητέα έπαυλη, χαρακτηριστικό δείγμα μεγαλοαστικής κατοικίας, γνωστή ως «Έπαυλη Μοδιάνο» ή «Παλαιό Κυβερνείο».
Οι διαδικασίες ίδρυσης του μουσείου ξεκίνησαν από το 1931 όταν η Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα άρχισε να συγκεντρώνει λαογραφικό υλικό από τον Βορειοελλαδίτικο χώρο και ίδρυσε το Λαογραφικό Μουσείο Βορείου Ελλάδος.
Tο 1970 μετονομάστηκε σε Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης ενώ του παραχωρήθηκε προς χρήση το κτίριο του«Παλαιού Κυβερνείου» ή «Έπαυλης Μοδιάνο».
Σκοπός του ΛΕΜΜ-Θ είναι η η έρευνα και μελέτη του παραδοσιακού πολιτισμού. Αυτό επιτυγχάνεται αποτυπώνοντας την παραδοσιακή οικονομία και οικοτεχνεία σε Μακεδονία και Θράκη.
Σχεδόν 20.000 αντικείμενα έχουν συγκεντρωθεί από το μουσείο, διαφόρων υλικών που συνδέονται με καθημερινή οικιακή και επαγγελματική ζωή των ανθρώπων, καθώς και άλλα από την κοινωνική και πνευματική ζωή τους.
Το μουσείο συνεργάζεται με φορείς και συλλόγους για την διαφύλαξη και διάσωση του παραδοσιακού πολιτισμού μέσα από εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκδόσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και μελέτης του νεότερου πολιτισμού σε Μακεδονία και Θράκη.
Στην Έπαυλη Μοδιάνο στεγάζονται οι δύο μόνιμες εκθέσεις του Λαογραφικού μουσείου για τις ενδυμασίες και τους νερόμυλους στην παραδοσιακή κοινωνία. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του μουσείου αναμένεται να οργανωθούν μόνιμες εκθέσεις για την διατροφή αλλά και στέγαση των ανθρώπων.
Η Έπαυλη χτίστηκε το 1905-1906 από τον αρχιτέκτονα Ελι Μοδιάνο, μετά από παραγγελία του τραπεζίτη πατέρα του, Ιακώβ(Γιακο) Μοδιάνο και ακολούθησε αναγεννησιακά πρότυπα. Πάνω στην εκλεκτικιστική κατασκευή του κτιρίου, πρόσθεσε στοιχεία Art Nouveau, ένα καλλιτεχνικό ρεύμα που τον κέρδισε κατά τις σπουδές του στο Παρίσι.
Η έπαυλη Μοδιάνο ως εξοχική κατοικία της οικογένειας, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός της, χρησιμοποιήθηκε για μικρό διάστημα.
Το 1913 πέρασε στην ιδιοκτησία του Δήμου Θεσσαλονίκης και παραχωρήθηκε στην Ελληνική Βασιλική Οικογένεια.
Στα χρόνια του Μεσοπολέμου ήταν η κατοικία του Γενικού Διοικητή Μακεδονίας, ενώ μεταπολεμικά στέγασε την Στρατιωτική Ιατρική Σχολή και μετέπειτα την Ιερατική Σχολή έως και το 1970, που παραχωρήθηκε στο ΛΕΜΜ-Θ.
Η αποκατάσταση της πολυτελούς έπαυλης από τις φθορές που είχε υποστεί από τις χρήσεις της, πραγματοποιήθηκε αρχικά με μια μελέτη το 1970-1972 ενώ η δεύτερη ανάπλαση και αποκατάσταση ολοκληρώθηκε το 2008, οπότε και κατασκευάστηκε το Νέο Κτίριο Περιοδικών Εκθέσεων στον περιβάλλοντα χώρο.
Το κτίριο έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο καθώς και ο αύλειος χώρος του από το 1980.
Αποτελεί ένα κόσμημα αρχιτεκτονικής και είναι από τα πλέον αντιπροσωπευτικά και εντυπωσιακά δείγματα, του εξέχοντος αστικού πολιτισμού που είχε αναπτυχθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης, στις αρχές του 20ου αιώνα.