Thessaloniki PhotoΒiennale 2023 Η τέχνη της φωτογραφίας παντού!
10 Οκτωβρίου 2023 – 11 Φεβρουαρίου 2024
Η φωτογραφική εικόνα αποτυπώνει τη στιγμή, καταγράφει το συμβάν, λειτουργεί ως αφορμή για προβληματισμό και κινητοποίηση, ανασύρει και διηγείται ιστορίες από μακρινά αλλά και κοντινά μέρη.
Οι χώροι που θα φιλοξενήσουν τις εκθέσεις της Thessaloniki PhotoBiennale 2023 είναι:
- MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
- MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών
- MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη
- MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
- Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
- Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
- Stereosis School of Photography (SSP)
- esp+ gallery / ΙΕΚ ESP
- Αγιορειτική Εστία
- The Eye Altering
- MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, Αθήνα
- Γκαλερί Toss
- Goethe-Institut Thessaloniki
- Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
- Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης
- Ύψιλον
- Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ – Πρώην Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων
- Χαμιδιέ
- Το Πικάπ
- Πολεμικό Μουσείο / Παράρτημα Θεσσαλονίκης
Με τις συνέπειες της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης παντού παρούσες, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να καταδεικνύουν την ευθύνη μας απέναντι στη Γη που δεν προστατέψαμε αρκετά, με πολέμους, βία και αναταραχές σε πολλά σημεία του πλανήτη, η φωτογραφική εικόνα δηλώνει παρούσα για να καταργήσει σύνορα και αποστάσεις, να ενεργοποιήσει την σκέψη και να φωτίσει νέους και τόσο αναγκαίους, φωτεινούς δρόμους.
Με διαχρονικό στόχο να βρίσκεται στην αιχμή των διεθνών συζητήσεων για το φωτογραφικό μέσο, πορεία που κινήθηκε παράλληλα αλλά και εντός των εικαστικών τεχνών, η φετινή Thessaloniki PhotoΒiennale συστήνεται ξανά στο κοινό από τις 10 Οκτωβρίου 2023 έως τις 11 Φεβρουαρίου 2024 με ένα πλούσιο πρόγραμμα 25 εκθέσεων σε 19 χώρους στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με τη συμμετοχή 100 και πλέον φωτογράφων και καλλιτεχνών από 18 χώρες.
Το φετινό πρόγραμμα φιλοδοξεί να παρουσιάσει τις διαφορετικές εκφάνσεις του φωτογραφικού μέσου –φωτοδημοσιογραφία, φωτογραφία ντοκουμέντο, ιστορικήφωτογραφία, σύγχρονες πρακτικές των μέσων καταγραφής της εικόνας– να ενδυναμώσει και να μετασχηματίσει τους πολίτες και τις κοινωνίες που τους περιβάλλουν.
Εκθέσεις ιστορικές και σύγχρονες, ομαδικές και ατομικές, πρωτοεμφανιζόμενων και καταξιωμένων φωτογράφων, μαζί με παράλληλες δράσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, ξεναγήσεις αποτελούν μια σημαντική καλλιτεχνική πρόταση για τους τέσσερις μήνες που ακολουθούν.
Η Thessaloniki PhotoΒiennale 2023, διοργάνωση του MOMus, σε επιμέλεια και συντονισμό του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού καθώς και από πολιτιστικούς φορείς, χώρους και οργανισμούς της πόλης και της χώρας.
Στη φετινή διοργάνωση, την κεντρική έκθεση με τίτλο «Το φάντασμα του λαού» επιμελείται ο διεθνούς φήμης Βρετανός ιστορικός τέχνης, φωτογράφος και επιμελητής Julian Stallabrass. Διαρθρωμένη στους χώρους του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και του MOMus-Πειραματικού Κέντρου Τεχνών (20.10.2023-11.02.2024),
Το σύνολο των ατομικών εκθέσεων και το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης ξεκινάει με τις εκθέσεις δύο πρωτοεμφανιζόμενων φωτογράφων μετά την ανοιχτή πρόσκληση που απηύθυνε στην καλλιτεχνική κοινότητα η διοργάνωση την περασμένη άνοιξη.
Τον κύκλο των ιστορικών εκθέσεων ανοίγει μια μεγάλη παραγωγή, που αφορά τηνιστορία της οικογένειας Ντιλντιλιάν κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετά, από τις πόλεις της Ανατολίας Σεβάστεια (Σίβας), Μερζιφούντα, Σαμψούντα και τις γύρω κοινότητες μέχρι την Ελλάδα, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μιας οικογένειας που διασταυρώνεται και με την ιστορία του Κολλεγίου Ανατόλια.
Δύο γκαλερί στη Θεσσαλονίκη παίρνουν τη σκυτάλη στο πρόγραμμα της Thessaloniki PhotoΒiennale 2023.
Φέτος για πρώτη φορά η Thessaloniki PhotoΒiennale 2023 κατεβαίνει στην Αθήνα και η φωτογραφία συναντά τη γλυπτική σε ένα μουσείο αφιερωμένο στη γλυπτική έκφραση, το MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά στο Θησείο, με την έκθεση «Συζυγία. Στέρεο φως & άχρονη κίνηση» του Απόλλωνα Γλύκα και Ηλία Σιψά (13.10.2023-07.01.2024).
Ο χρόνος, η εικόνα, τα υλικά, η κίνηση και το φως δημιουργούν ένα πολυδιάστατο εικαστικό περιβάλλον, με την τρισδιάστατη γλυπτική να συνομιλεί με τη δισδιάστατη φωτογραφία και τις προοπτικές των δύο τεχνικών να διευρύνονται δημιουργικά.
Οι ατομικές εκθέσεις συνεχίζονται στο πρόγραμμα της PhotoΒiennale στο Goethe- Institut Thessaloniki με την πολυμεσική έκθεση-εγκατάσταση «Χάνοντας τοτυρκουάζ» (16.10.2023-11.02.2024) στην οποία η φωτογράφος/γεωλόγος Ιουστίνη Δρακουλάκου αποκωδικοποιεί την πολύσημη ταυτότητα αυτού του ιδιαίτερου λίθου.
Η έννοια και η διαχείριση του χώρου και του οικείου είναι επίσης στο επίκεντρο της έκθεσης της Karolina Breguła «Ασκήσεις απώλειας ελέγχου» στο Ύψιλον (17.10-26.11.2023). Το παγκόσμιο φαινόμενο του gentrification αλλάζει μικροκλίματα, γειτονιές και ζωές, αρχιτεκτονικά, οικονομικά, κοινωνικά, ιστορικά, ακόμη και εργασιακά περιβάλλοντα.
Στην έκθεση η Breguła εξετάζει και αποτυπώνει τους ήχους, τις εικόνες, τις αισθήσεις και την εμπειρία της απώλειας του οικείου και ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει –τόσο ως εμπειρία ζωής όσο και ως μεταφορά, τόσο ως ένα ψυχολογικό, όσο και ως ένα πιο ευρύ κοινωνικό τραύμα.
Το Αφγανιστάν και η οδός Αχαρνών στην Αθήνα συναντιούνται στην Thessaloniki PhotoΒiennale 2023.
Το φωτοειδησεογραφικό ντοκουμέντο-έκθεση το φωτοδημοσιογράφου Δημήτρη Μεσσίνη «Δύναμη και οδύνη στο Αφγανιστάν: το καθεστώς Ταλιμπάν 1996-2001» στον Πολυχώρο Πολιτισμού Ισλαχανέ – Πρώην Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων Χαμιδιέ (18.10-08.12.2023) συνιστά μια αυτοψία βασισμένη σε τρεις αλληλένδετες πτυχές της τότε τρέχουσας πραγματικότητας: το πεδίο των μαχών με τους μαχητές Ταλιμπάν στο επίκεντρο, τους δημόσιους θεσμούς –Υπουργείο Εξωτερικών, Υπουργείο Παιδείας, Νοσοκομείο Καμπούλ- και τις σκηνές δρόμου, τη ζωή και την καθημερινότητα του άμαχου πληθυσμού.
Αντίστοιχο τραχύ και συγχρόνως ευάλωτο και πολύχρωμο κοινωνικό ντοκουμέντο από τις μικρογειτονιές της οδού Αχαρνών την περίοδο 2012-2014 στην Αθήνα είναι η φωτογραφική περιήγηση του Δημήτρη Ραπακούση με τίτλο «Οδός Αχαρνών», στο Πικάπ (18.10-15.11.2023).
Σε αυτό οι κάτοικοι μιας από τις πιο παλιές γειτονιές της Αθήνας συνυπάρχουν με περιθωριοποιημένους συνήθως μετανάστες από διάφορες γωνιές του κόσμου και έτσι έρχονται στον νου οι εγχώριες διαχωριστικές γραμμές, συχνά αόρατες αλλά καθόλου λιγότερο υπαρκτές, που χαράζονται με άξονα τη φυλή και την τάξη.
Μια τοιχογραφία του Πολύκλειτου Ρέγκου (1903-1984), που αποτοιχίστηκε από το κατεδαφισμένο πλέον Εντευκτήριο Οπλιτών και εκτίθεται μόνιμα στο Πολεμικό Μουσείο / Παράρτημα Θεσσαλονίκης λειτουργεί ως πλαίσιο και συγχρόνως έναρξη διαλόγου για τη Marta Bogdańska και τη φωτογραφική σειρά «Shifters» (19.10-30.11.2023).
Σε αυτή η εικαστική καλλιτέχνης, φωτογράφος και σκηνοθέτρια ντοκιμαντέρ διερευνά την εργαλειοποίηση των ζώων σε καιρό πολέμου μέσα από φωτογραφίες και άρθρα που συγκεντρώνει, μέσα από ιστορίες ζώων σε ρόλο μαχητών, κατασκόπων, ηρώων, παραγόντων θάρρους και αυτοθυσίας, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τη δεκαετία του 1970.
Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του MOMus πρόκειται να φιλοξενήσει έξι ατομικές εκθέσεις φωτογράφων (19.10.2023-11.02.2024), μια ομαδική έκθεση φωτογράφων από την Ιαπωνία και μια φιλόδοξη και πολύ ενδιαφέρουσα αποτύπωση των φωτογραφικών βιβλίων -photobooks- που εκδόθηκαν τα τελευταία 23 χρόνια στην χώρα.