«Οι Στυλοβάτες της Κοινωνίας», σχεδόν άγνωστο έργο του θεατρικού συγγραφέα Ερρίκου Ίψεν θα δούμε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος από το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου έως και την Πέμπτη 30 Απριλίου 2020, στη σκηνή του θεάτρου τη Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
Μια ελεύθερη διασκευή και σκηνοθεσία από τον θεατρολόγο Γιάννη Μόσχου, που το διδακτορικό του είναι πάνω στον Ίψεν, ο οποίος τολμά να αναδείξει τους έντονους προβληματισμούς και παραλληλισμούς του έργου, σε σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα.
«Η αλήθεια και η ελευθερία είναι οι στυλοβάτες της κοινωνίας!»
Λίγα λόγια για το έργο:
Ο Κάρστεν Μπέρνικ, μεγαλοεπιχειρηματίας και παράγοντας σε μια επαρχιακή παραθαλάσσια πόλη, θεωρείται ένας άντρας άμεμπτης ηθικής και μεγάλος ευεργέτης της πόλης, είναι ένας από τους στυλοβάτες της τοπικής κοινωνίας.
Το νέο μεγαλόπνοο επιχειρηματικό σχέδιο του Κάρστεν απαιτεί τη στήριξη της πόλης για να πραγματωθεί, κι ενώ αρχικά φαίνεται πως εύκολα θα μπορέσει να πείσει την τοπική κοινωνία, ξαφνικά το σχέδιο του βρίσκεται σε κίνδυνο: επιστρέφουν μετά από πολλά χρόνια απουσίας δύο συγγενείς του, απειλώντας να ξεσκεπάσουν τα μυστικά του παρελθόντος του.
Η υπόληψη του Κάρστεν κλονίζεται, αλήθειες αποκαλύπτονται, και το παρελθόν έρχεται να ρίξει τη σκιά του στο λαμπερό παρόν της οικογένειας Μπέρνικ.
Ο Χένρικ Ίψεν, με επίκεντρο τον κεντρικό ήρωα του έργου, Κάρστεν Μπέρνικ, φτιάχνει μια μεγάλη σύνθεση προσώπων φωτίζοντας το ασφυκτικό, συντηρητικό περιβάλλον μιας επαρχιακής πόλης που στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια.
Στο στόχαστρο του είναι η υποκρισία μιας κοινωνίας που ενδιαφέρεται πρωτίστως για το φαίνεσθαι και προσπαθεί να καταπνίξει τις φωνές που αντιστέκονται στις επιταγές της. Ο Ίψεν αποκαλύπτει τις ρυπαρές οσμές που αναδύονται πίσω από τον καθωσπρεπισμό και την ηθικολογία.
Οι «Στυλοβάτες της κοινωνίας» είναι ένα έργο πρόδρομο των άλλων πολύ γνωστών και δημοφιλών του ρεαλιστικών δραμάτων (Σπίτι της κούκλας, Βρικόλακες, Ένας εχθρός του λαού, Αγριόπαπια, Τζον Γαβριήλ Μπόρκμαν), το οποίο παίζεται πολύ σπάνια στην Ελλάδα (έχει παρουσιαστεί δύο μόλις φορές στην Αθήνα, 1902 & 2016).
Το Κ.Θ.Β.Ε. παρουσιάζει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη το άγνωστο έργο του μεγάλου νορβηγού δραματουργού, σε διασκευή και σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου.
Ο σκηνοθέτης και θεατρολόγος (το διδακτορικό του είναι πάνω στον Ίψεν) μεταγράφει το έργο κοντά στο δικό μας σήμερα, επιχειρώντας να αναδείξει τους ανατριχιαστικούς παραλληλισμούς του έργου με τη σημερινή πραγματικότητα.
Σημείωμα Σκηνοθέτη:
«Οι Στυλοβάτες της κοινωνίας είναι ένα «ξεχασμένο» έργο του Ερρίκου Ίψεν, σπανίως ανεβαίνει, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Μπορεί το έργο να μην έχει τη συγγραφική ωριμότητα των άλλων, πολύ γνωστών και δημοφιλών, θεατρικών έργων του, όμως είναι ένα συναρπαστικό κείμενο που πραγματικά αξίζει να ανακαλύψει το ελληνικό κοινό.
Η ελεύθερη διασκευή και σκηνοθεσία του έργου, που ετοιμάζω για το Κ.Θ.Β.Ε., μεταγράφουν τους Στυλοβάτες κοντά στο δικό μας σήμερα, αναδεικνύοντας –ελπίζω– τη μεγάλη επικαιρότητά τους. Για να δικαιωθεί το έργο στα μάτια του σημερινού θεατή πιστεύω πως χρειάζεται να κάνει κανείς μια «τολμηρή» δραματουργική επεξεργασία και να πάρει αρκετές ελευθερίες, προκειμένου να αποκαλυφθούν οι μεγάλες αρετές του.
Ο Ίψεν, στους Στυλοβάτες, διαπραγματεύεται θεματικές που παραμένουν τρομακτικά επίκαιρες στη χώρα μας: η επικράτηση του ατομικού έναντι του κοινωνικού συμφέροντος, το κυνήγι του χρήματος, η υποκρισία, ο αγώνας του ατόμου για ελευθερία, η θέση της γυναίκας.
Ο –πάντα τολμηρός– Ίψεν μας υπενθυμίζει τι πραγματικά κρύβεται πίσω από τον καθωσπρεπισμό και την ηθικολογία, και η φωνή του είναι σημαντικό –πιστεύω– να ξανακουστεί τώρα, σε μια εποχή που η χώρα μας, όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη, βουλιάζει ολοένα και περισσότερο στον σκοταδισμό.»
Γιάννης Μόσχος
Συντελεστές:
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας, Διασκευή-Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος, Σκηνικά-Κοστούμια: Τίνα Τζόκα, Μουσική-Ηχητικός σχεδιασμός: Θοδωρής Οικονόμου, Κίνηση: Στέλλα Μιχαηλίδου, Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, Video design: Μιχάλης Κλουκίνας, Α’ Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα-Μαρία Ιακώβου, Β’ Βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Κάλφας, Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Ελένη Κανακίδου, Φωτογράφιση παράστασης: Τάσος Θώμογλου, Οργάνωση παραγωγής: Φιλοθέη Ελευθεριάδου
*Γ΄ βοηθός σκηνοθέτη (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης): Αθηνά Κερανά
Παίζουν: Γιάννης Γκρέζιος (Όλαφ / Ένας φωτογράφος), Δανάη Επιθυμιάδη (Ντίνα), Θόδωρος Ιγνατιάδης (Ρούμελ), Δημήτρης Καρτόκης (Κραπ), Γιώργος Καύκας (Κάρστεν Μπέρνικ), Δημήτρης Κολοβός (Άουνε), Ντίνα Μιχαηλίδου (Μάρτα Μπέρνικ), Μαρία Μπενάκη (Κυρία Χολτ), Δημήτρης Ναζίρης (Βίγκελαντ), Ιωάννα Παγιατάκη (Κυρία Ρούμελ), Ορέστης Παλιαδέλης (Ρέρλουντ), Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου (Λόνα Χέσελ), Έφη Σταμούλη (Μπέτυ Μπέρνικ), Χρίστος Στυλιανού (Γιόχαν Τόνεσεν), Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου (Κυρία Λύνγκε), Σαμψών Φύτρος (Χίλμαρ Τόνεσεν)
