Δύο από τις μονόπρακτες όπερες του Χάρη Βρόντου, οι Ρέκβιεμ Αχμάτοβα & Η Επέτειος, παρουσιάζονται σε μία ενιαία παράσταση σε Online Προβολή από την Κυριακή 14 Μαρτίου έως και το Σάββατο 31 Ιουλίου 2021 από την Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η βιντεοσκόπηση της παραγωγής έγινε στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στις 24 Νοεμβρίου 2020. Υπάρχουν διαθέσιμοι ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι.
Ο Ρέκβιεμ Αχμάτοβα, σε λιμπρέτο του Χάρη Βλαβιανού, διασκευή ποιήματος της Ανν Κάρσον, εκκινεί από τη ζωή της σπουδαίας Ρωσίδας ποιήτριας για να θέσει ερωτήματα για τη σχέση τέχνης και εξουσίας. Όπως σημειώνει ο συνθέτης, «στο Ρέκβιεμ Αχμάτοβα περιλαμβάνονται, με τη μορφή στίχων, περιστατικά εξόντωσης, εν ψυχρώ εκτέλεσης, φυλακίσεων και εξορίας ποιητών και καλλιτεχνών που δεν υπάκουσαν τυφλά στο δόγμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού στην τέχνη.
Την ίδια περίοδο, καταδικασμένοι ως καλλιτέχνες της παρακμής, εξοντώνονταν, εξορίζονταν κι έβλεπαν τα έργα τους να καίγονται ή ν’ απαγορεύονται πολλοί συγγραφείς, μουσικοί και ζωγράφοι, κυρίως Εβραίοι, από το ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία, την Αυστρία και την Κεντρική Ευρώπη».
Στην Επέτειο, σε λιμπρέτο του συνθέτη και του ποιητή Γιάννη Ιωαννίδη, πρωταγωνιστής είναι ο συγγραφέας Γιάννης Μπεράτης, σε ένα παιχνίδι με τα γεγονότα του Εμφυλίου και τη διαιώνισή του στο πεδίο της ιστορικής μνήμης.
«Οι δυο όπερές μου δωματίου είναι ένας αναστοχασμός πάνω σε ιδέες ή ιδεολογίες που προσδιόρισαν τη νεότητά μου. Θέμα τους είναι η έκρηξη της βίας και της καταστολής υπό τον μανδύα του σοσιαλισμού στη Ρωσία (Ρέκβιεμ Αχμάτοβα) και στην Ελλάδα (Η επέτειος ή Η κάθοδος του Γ. Μπεράτη). Στη δεύτερη όπερα παρουσιάζονται επίσης η παρακμή και η ερωτική ερήμωση ενός συγγραφέα, καταστάσεις που συνδέονται με τον ελληνικό εμφύλιο.
Θεωρώ πως είναι προσπάθεια κατανόησης του βαθύτερου κόσμου ενός δημιουργού της γενιάς του Ά30. Τα έργα δεν υπήρξαν παραγγελία κανενός, κάτι που στην Ελλάδα δυστυχώς συνήθως συμβαίνει. Στα σαράντα χρόνια που δουλεύω έχω πάρει τρεις τέσσερις παραγγελίες», σημειώνει ο Χάρης Βρόντος.
Ρέκβιεμ Αχμάτοβα
Η ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα (1889-1966) συνομιλεί με τον Αφηγητή του έργου, ο οποίος ξεδιπλώνει το χρονικό της ζωής της σε 13 εικόνες. Σε αυτές τις εικόνες, ανάμεσα σΆ άλλα, επισημαίνονται τα φρικτά εγκλήματα της εξουσίας των μπολσεβίκων: οι δολοφονίες, οι ομαδικές εκτελέσεις, τα βασανιστήρια, η εξορία, οι απαγορεύσεις και η λογοκρισία των καλλιτεχνικών έργων των δημιουργών εκείνης της περιόδου.
Η επέτειος ή Η κάθοδος του Γ. Μπεράτη
Ο συγγραφέας Γιάννης Μπεράτης (1904-1968), καλεσμένος στην Άμφισσα το 1966, ως ομιλητής στα αποκαλυπτήρια της προτομής του συνταγματάρχη Ψαρρού (1893-1944) γνωρίζει, στην έκθεση ζωγραφικής των πεσόντων αγωνιστών του συντάγματος 5/42, μια νεαρή δημοσιογράφο που θέλει να του πάρει συνέντευξη για τη ζωή και το έργο του. Στην αρχή (Πρώτη εικόνα), μιλούν για τον εμφύλιο πόλεμο, τις ιδεολογίες και τις δολοφονίες των αγωνιστών του συντάγματος του Ψαρρού από τον ΕΛΑΣ. Στη συνέχεια (Δεύτερη εικόνα) εκθέτουν τις ζωές τους και προσπαθούν να διαχειριστούν την έλξη και την απώθηση που νιώθουν ανάμεσά τους, οδηγούμενοι στο αδιέξοδο και στην ερωτική ερήμωση.
Συντελεστές:
Ρέκβιεμ Αχμάτοβα
Λιμπρέτο Χάρης Βρόντος, βασισμένο σε ποίηση της Άννας Αχμάτοβα και σε διασκευή ποιήματος της Αν Κάρσον από τον Χάρη Βλαβιανό.
H επέτειος
Λιμπρέτο- Χάρης Βρόντος, Γιάννης Ιωαννίδης
Μουσική διεύθυνση- Νίκος Βασιλείου
Σκηνοθεσία Αγγέλα-Κλεοπάτρα Σαρόγλου
Σκηνικά – Κοστούμια Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Φωτισμοί- Στέλλα Κάλτσου
Σχεδιασμός βίντεο- Βασίλης Κεχαγιάς
Ρέκβιεμ Αχμάτοβα
Άννα Μαρισία Παπαλεξίου- μεσόφωνος
Αφηγητής Γιάννης Γιαννίσης- μπασοβαρύτονος
Η επέτειος
Μπεράτης: Γιάννης Γιαννίσης- μπασοβαρύτονος
Γυναίκα: Μαρισία Παπαλεξίου- μεσόφωνος
Μουσικοί:
Γιάννης Κρητικός (κλαρινέτο)
Μάνος Βεντούρας (κόρνο)
Μιχάλης Παπαπέτρου (πιάνο)
Διονύσης Βερβιτσιώτης (βιολί I)
Βανέσσα Αθανασίου (βιολί ΙΙ)
Γιάννης Αθανασόπουλος (βιόλα)
Μιχάλης Κοντός (βιολοντσέλο)
Μαρία Χασάπη (κοντραμπάσο)