Ο Δήμος Αβδελιώδης δημιούργησε μια παράσταση, βασισμένη στο κείμενο «Ο Επιτάφιος Λόγος του Περικλή» του Θουκιδίδη, σε μετάφραση Ελευθερίου Βενιζέλου, που θα παρουσιάσει από την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου έως την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2019 στο Θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη.
Η παράσταση, που χάρισε το Βραβείο «Κάρολος Κουν» σκηνοθεσίας ελληνικού έργου στον Δήμο Αβδελιώδη, «Ο Επιτάφιος Λόγος του Περικλή», θα ακουστεί από την εξαιρετική Ιωάννα Σπανού.
Ένα έργο διαχρονικό που καταγράφει τόσο εύστοχα και σφαιρικά όσο κανένα άλλο το τί είναι η Δημοκρατία.
Με αφορμή την ταφή των πρώτων νεκρών του Πελοποννησιακού πολέμου, ο Περικλής εκφώνησε στον Κεραμεικό έναν επιτάφιο λόγο, τον κορυφαίο πολιτικό λόγο που διαμόρφωσε την πολιτική συνείδηση της ανθρωπότητας στην αναζήτηση ενός ιδανικού πολιτεύματος.
Η παράσταση, χρησιμοποιεί την απόδοση του Θουκυδίδη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, δημιουργώντας μια σειρά από συνειρμούς και συνδέσεις με τη σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Την ερμηνεία αναλαμβάνει η Ιωάννα Σπανού, υπό τη διδασκαλία και τη σκηνοθετική ματιά του Δήμου Αβδελιώδη. Μέσα από την πρωτοποριακή μέθοδο που έχει αναπτύξει, ο βραβευμένος σκηνοθέτης αλλάζει ριζικά τη σχέση μας με κορυφαία κείμενα της Ελληνικής γραμματείας.
Η γλώσσα δεν αποτελεί εμπόδιο, αντίθετα μέσω της εκφοράς του λόγου, η παρακολούθηση κάθε παράστασης γίνεται προσωπικό βίωμα για τον κάθε θεατή, ανεξαρτήτως ηλικία και παιδείας.
“Διότι τους φίλους μας επιδιώκομεν ν’ αποκτήσωμεν όχι ευεργετούμενοι από αυτούς, αλλ’ ευεργετούντες αυτούς.
Καθόσον ο ευεργετήσας είναι φίλος ασφαλέστερος από τον ευεργετούμενον, διότι επιδιώκει δια της συνεχίσεως της προς αυτόν ευμενείας να διατηρήση την ευγνωμοσύνην του.
Ενώ ο ευεργετηθείς είναι μάλλον αδιάφορος φίλος, καθόσον γνωρίζει ότι θ’ ανταποδώση την προς αυτόν χάριν όχι ως εύνοιαν, αλλ’ ως εξόφλησιν χρέους.
Και μόνοι αφόβως ωφελούμεν άλλους όχι από υπολογισμόν δια το ιδικόν μας υλικόν συμφέρον, αλλ’ από εμπιστοσύνην προς το ελευθέριον πνεύμα, από το οποίον εμπνεόμεθα.”
Σκηνοθετικό σημείωμα:
Ο Επιτάφιος του Περικλή είναι το μοναδικό κείμενο στην πολιτική και πολιτισμική ιστορία παγκοσμίως, που καταγράφει με καθαρότητα και αμεσότητα τον λογικό και αισθηματικό ιστό, του τί σημαίνει Δημοκρατία, όχι σαν θεωρητική προσέγγιση
αλλά σαν προσωπική, βιωματική κατάθεση και πράξη από έναν ενεργό, φωτισμένο Ηγέτη, με αφορμή ένα τραγικό για την πόλη των Αθηνών γεγονός, την τελετή της ταφής των πρώτων νεκρών του Πελοποννησιακού πολέμου.
Ποτέ δε θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε τόσο καλά αυτό το επινοημένο μοντέλο πολιτεύματος, ούτε μέσα από τα σχετικά ιστορικά αρχεία ούτε μέσα από τις αποσπασματικές αναφορές του, εάν δεν είχαμε το ζωντανό αυτό ντοκουμέντο από τον Θουκυδίδη, να αποτυπώνει την ερμηνεία του Περικλή για την Αθηναϊκή Δημοκρατία.
Η ποιοτική διαφορά αυτής της Δημοκρατίας απ’ όλα τ’ άλλα αυταρχικά –φοβικά πολιτεύματα, δεν βρίσκεται μόνον στην ισότητα όλων των πολιτών απέναντι στους νόμους και στην αυτονόητη δυνατότητα να αναπτύσσει ο κάθε πολίτης στο έπακρο, όλες τις δεξιότητες και τα ταλέντα του, ανεξάρτητα από την καταγωγή ή την οικονομική του ισχύ μέσα απ’ όλες τις θέσεις και τα αξιώματα, καθώς και σ’ όλα τα άλλα προνόμια που προκύπτουν σαν φυσικά επακόλουθα ενός εξέχοντος πολιτειακού σχεδιασμού.
Η μεγάλη κυρίως διαφορά βρίσκεται στην αιτία, η οποία γονιμοποιεί αενάως το πνεύμα της Δημοκρατίας, που είναι η σοφή διαχείριση του Λόγου και της Βούλησης σαν ανώτερου θεϊκού εργαλείου από τους ανθρώπους, ώστε οι ίδιοι με απόλυτη συνειδητότητα μέσα στον παρόντα χρόνο να επιλέγουν την ομορφιά από την ασχήμια, την διακριτικότητα από τον εγωισμό, την ελευθερία από τον καταναγκασμό, την απόλαυση από τον βασανισμό, τον ανθρωπισμό και το φως από την βαρβαρότητα και την μυστικοπάθεια, επιλογές που ενέχουν την ενθουσιώδη προσδοκία μόνο θετικών και καλών έργων.
Επιπλέον ο θάνατος για τους πεσόντες εδώ, δεν ένα είναι ακόμα ζοφερό παιγνίδι της μοίρας αλλά μια δική τους επιλογή που νοηματοδοτεί και πάλι τη ζωή ως υπεράσπισής της. Τη ζωή που έχει νόημα, αξία και σκοπό, έτσι όπως τον οριοθετούν οι προαναφερόμενες συνειδητές επιλογές των ανθρώπων.
Δήμος Αβδελιώδης
*Η παράσταση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ενώ είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Άγγελου Δεληβορριά, ως ελάχιστος φόρος τιμής στην πολύτιμη προσφορά του.
Η ιδέα και η πρόταση να δραματοποιηθεί ο Επιτάφιος Λόγος έγινε στους συντελεστές από την Μουσειολόγο και Επιμελήτρια της Οικίας Κατακουζηνού κας Σοφία Ε. Πελοποννησίου.
Ταυτότητα παράστασης:
«O Επιτάφιος Λόγος του Περικλή», του Θουκυδίδη
Μετάφραση: Ελευθέριος Βενιζέλος
Διδασκαλία ερμηνείας / Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Ερμηνεία: Ιωάννα Σπανού
Μετά τις παραστάσεις θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη Δ.Αβδελιώδη και την Ιωάννα Σπανού.