Ένα από τα ομορφότερα έθιμα των γιορτών, είναι ο στολισμός του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου ή του Δέντρου των Χριστουγέννων, γιατί όλοι συμμετέχουν σε κάτι που ομορφαίνει τον χώρο αλλά και τη διάθεσή μας, καθώς πλησιάζει η πιο μαγική και η πιο λαμπερή εποχή του χρόνου!
Ο στολισμός του Χριστουγεννιάτικου δέντρου,συνήθως έλατο ή πεύκο, είναι μια διαδικασία που έχει επικρατήσει ως σύμβολο – έθιμο στον δυτικό πολιτισμό για αιώνες.
Τις τελευταίες δεκαετίες ωστόσο, το εμπόριο έχει επιβάλλει την παρουσία των στολισμένων δέντρων και σε περιοχές του πλανήτη μη χριστιανικές.
Λαμπάκια, στολίδια, γιρλάντες, γυαλιστερά, χάρτινα, ξύλινα, γυάλινα, μίνιμαλ ή φανταχτερά, πολύχρωμα, ότι υλικό κι αν περνάει από το μυαλό σας, έχει χρησιμοποιηθεί για να στολίσει ανά τον κόσμο κάθε χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Φυσικά δεν πρέπει να παραληφθεί το υπέρλαμπρο αστέρι των χριστουγέννων που θριαμβευτής πάντα, στέκεται στην κορυφή κάθε δέντρου ολοκληρώνοντας τον στολισμό και αποτελώντας την πεμπτουσία της Χριστουγεννιάτικης διακόσμησης!
Ο πρωταγωνιστής μας όμως σήμερα, είναι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο και γιατί επιλέχθηκε το έλατο να λάβει αυτή την τιμητική θέση μεταξύ των υπολοίπων “συναδέλφων” του στο φυτικό βασίλειο;
Ποια είναι η χάρη και η ιδιαιτερότητά του, που το έκανε να ξεχωρίσει και να γεμίζει τα σαλόνια, τα γραφεία, τα εμπορικά κέντρα, τις πλατείες και τους δρόμους μας;
Εκείνο που γνωρίζουμε με σιγουριά, είναι ότι τα πρώτα Χριστουγεννιάτικα δέντρα εμφανίστηκαν στη Γερμανία το 1539 και τα στολίδια τους ήταν συσκευασμένα φαγητά, ρούχα και χρηστικά αντικείμενα. Η παράδοση θέλει τον Μαρτίνο Λούθηρο να είναι ο πρώτος που στόλισε δέντρο.
Οι αρχαίοι λαοί της Ευρώπης άλλωστε τιμούσαν και λάτρευαν τα πεύκα, τα έλατα και χρησιμοποιούσαν στολισμένα κλαδιά τους στις παγανιστικές γιορτές τους.
Εικάζεται ότι η φωταγώγηση των χριστουγεννιάτικων δέντρων έχει τις ρίζες τους σε έθιμα των παγανιστών ιερέων, που κρατούσαν στα χέρια τους στολισμένα κλαδιά πεύκων κατά το πρώτο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Κλαδιά από έλατα στολισμένα με λουλούδια, μετέφεραν και στους ναούς τους προς τιμήν των θεοτήτων της φύσης, κατά τους χειμερινούς εορτασμούς.
Λατρεία θρησκευτικής μορφής προς τα αειθαλή, κωνοφόρα δέντρα, στεφάνια και γιρλάντες συναντούμε ακόμη στους αρχαίους Αιγύπτιους, Κινέζους και Εβραίους.
Μέχρι τον 18ο αιώνα είχε επικρατήσει ως έθιμο ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου στη Βόρεια Γερμανόφωνη Ευρώπη, ενώ στην Αγγλία εισήχθη και επικράτησε τον 19ο αιώνα, τα χρόνια της θητείας της Βασίλισσας Βικτωρίας.
Ενώ στα μακρινά τους ξαδέλφια στην Αμερική, τα εισήγαγαν μεν το 17ο αιώνα Γερμανοί άποικοι, αλλά επικράτησαν τον 19ο και 20ο αιώνα.
Τότε περίπου που “συστήθηκαν” και στον πολιτισμό των Κινέζων και Ιαπώνων, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν χάρτινα ,περίτεχνα στολίδια.
Στην Ελλάδα είδαμε το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δέντρο στην βασιλική κατοικία του Όθωνα στο Ναύπλιο το 1834, ενώ το πρώτο ελληνικό σπίτι που στόλισε δέντρο ήταν του Ναξιώτη Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, γενικού Προξένου της Ρωσίας στην Αθήνα το 1843.
Το κατά παράδοση ελληνικό έθιμο του στολισμένου καραβιού εκτοπίστηκε σε μεγάλο βαθμό από το δέντρο μετά τον πόλεμο, αλλά δεν καταργήθηκε ποτέ, αφού συναντούμε στολισμένα καραβάκια ακόμη και σήμερα.
Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δέντρο που ηλεκτρο-φωταγωγήθηκε ήταν το 1882 από τον Έντισον στη Νέα Υόρκη.
Τα σημαντικότερα – ανά τον πλανήτη – χριστουγεννιάτικα δέντρα θεωρούνται αυτό του Rockefeller Center στη Νέα Υόρκη, στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και στον Λευκό Οίκο.
Αν και το ακριβότερο έχει στολιστεί το Άμπου Ντάμπι το 2010, με στολίδια από πολύτιμες πέτρες που διατίθενται προς πώληση και, η αξία τους ξεπερνούσε τα 10 εκατομμύρια δολάρια.
Μια διερευνητική ματιά πάντως, στο εορταστικό παρελθόν των χριστουγεννιάτικων δέντρων ανά τους αιώνες, μάλλον μας γέμισε με περισσότερα ερωτήματα…
Συναντήσαμε εικασίες περισσότερο και όχι συμπεράσματα. Πρόκειται άλλωστε για μια συνήθεια, έθιμο ή συμβολική πράξη που χάνεται στα βάθη των αιώνων και οι μαρτυρίες για αυτή δεν πλεονάζουν.
Ας κρατήσουμε την ομορφιά, τη χαρά, τη λάμψη και την αισιοδοξία που μας γεμίζει κάθε στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο όταν τα βλέπουμε και, ας αφήσουμε το μυστήριο και τις ρίζες του εθίμου να κρατάνε τα χαρτιά τους, καλά κλειστά!
Δείτε μερικά από τα πιο Περίεργα, vintage, Κιτς, Διαφορετικά Χριστουγεννιάτικα Δέντρα:
Ένα δέντρο ¨ξεχωριστο”…..
Δέντρο κομψό αλλά … δύο διαστάσεων
κατευθείαν από τη δεκαετία των ’80ς
Δέντρο που έρχεται από το μέλλον!!
Δέντρο…Ζάντα….
Για υπναράδες…
Δέντρο και πόζα από πολύ παλιά!!!
Δέντρο σε κορνίζα
Όταν ο ελαιοχρωματιστής ξέχασε τη σκάλα..
Εάν είστε λάτρης των ‘ 70ς
Για πολυάσχολους που αγαπούν το πλέξιμο!
Όταν έχεις τα στολίδια αλλά δεν προλαβαίνεις να πάρεις χριστουγεννιάτικο δέντρο….